Biyolojik arıtma yöntemleri atık suyun içinde yer alan organik maddelerin bakterilerce parçalanmasıdır. Ayrıca çökebilen biyolojik floklarla sıvıda kalan atmosfere kaçan sabit inorganik maddelere dönüşmesini sağlamaktadırlar. Evsel ya da sanayi tipi atık suların arıtımında çeşitli yöntemler kullanılmaktadır. Kullanılan yöntemler fark etmeksizin çeşitli parametreler bulunuyor. Parametreler doğru olarak uygulandığında alınan sonuç da mükemmel olmaktadır.
Biyolojik su arıtma sistemleri ortamdaki oksijen oranına göre değişebilmektedir. Ortamdaki oksijen oranına göre Aerobik ya da anaerobik olmaktadır. Ayrıca mikroorganizmaların sistemdeki durumuna bağlı olarak Askıda ve Biyofilm prosesleri şeklinde adlandırılmaktadırlar. Biyolojik arıtma yapılarak evsel ve endüstriyel atık suların çevre kirliliğine neden olmasının önüne geçilmek amaçlanmaktadır.
Biyolojik arıtma yöntemleri arasında ardışık kesikli reaktör (SBR), membran biyoreaktörü (MBR), hareketli yatak biyofilm reaktör (MBBR) bulunmaktadır. Bu yöntemlerin her biri atık suların arıtılmasında etkin olarak kullanılıyor. Bu yöntemlerin hangisinin kullanılmasının uygun olduğu ise atık suyun içinde bulunan kirlilik sağlayan maddelerle anlaşılmaktadır.
Biyolojik Arıtma Ne Demek?
Biyolojik artıma evlerde ve endüstride kullanılan atık suların doğaya salınmadan önce içindeki zararlı maddelerden arındırılması olarak tanımlanabilmektedir. Tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de nüfus artmaya devam etmektedir. Özellikle büyük şehirlerde kullanılan suyun arıtma yapılmadan doğaya salınması halinde akarsular, göller, denizler kirlenmektedir.
Üretim tesislerinde kullanılan sular ise arıtılmadığı takdirde doğaya zarar vermektedir. Özellikle kullanılmış atık suyun arıtılmadan doğaya salındığı durumlarda o bölgede yapılan tarımda çeşitli sorunlar yaşanmaktadır.
Bu şekilde çevre felaketinin yaşanmaması için atık sular önce belli merkezlerde toplanarak arıtılmalıdır. Bundan dolayı atık suların çok fazla ortaya çıktığı yerlerde arıtma tesisleri kurulmaktadır. Kurulan biyolojik arıtma tesislerinde atık sular içinde bulunan mikroorganizmalardan ve organik maddelerden arındırıldıktan sonra doğaya bırakılmaktadır. Arıtılarak doğaya bırakılan su çevreyi kirletmediği gibi aynı zamanda geri dönüştürülerek sağlıklı su kaynaklarının olması sağlanmaktadır.
Atık suların arıtılma sonrası doğaya bırakılması ile tekrar temiz su kaynağına dönüştürülmeleri mümkün olmaktadır. Arıtılmayan atık suların ise temiz su kaynağına dönüşmesi mümkün olmamaktadır.
Biyolojik Arıtma Yöntemleri Nelerdir?
Biyolojik arıtma ile atık suyun içinde yer alarak kirleten maddelerin çökertilmesidir. Bu özel yöntemler ile yapılarak suyun içindeki kirlilikten arınması sağlanmaktadır. Özellikle atı suların içindeki kimyasallar ve zararlı maddeler ayrıştırılmadığında yeraltı kaynaklarının kirlenmesine neden olmaktadır.
Biyolojik arıtma için farklı yöntemler kullanılmaktadır bu nedenle biyolojik arıtma yöntemleri nelerdir sorusuna şu şekilde cevap verilebilmektedir.
- Ardışık kesikli reaktör: Aktif çamur biyolojik arıtma yöntemi piston akışlı ve tam karışımlıdır. Aynı tankın içinde art arda olacak şekilde havalandırma, çökeltim ve deşarj işlemleri yapılır. Evsel ve endüstriyel atıkların arındırılmasında kullanılabilmektedir.
- Membran biyoreaktörü: Bu yöntemle yüksek kirlilik hacminin daha küçük alanlarda arıtılması yapılmaktadır. Membran biyoreaktörü yöntemi ile arıtılan suyun kalitesi oldukça yüksektir ve sulama amacıyla kullanılabilmektedir. Özellikle tarım arazilerinin yoğun olduğu bölgelerde atık suların arıtılması için bu yöntem kullanıldığı takdirde alınacak sonuçlardan daha iyi yararlanılabilmektedir.
- Hareketli yatak biyofilm reaktör: bu sistem mevcut sistemlere uygulanabilir ve sahip olunan tanklardan elde edilen verim arttırılabilmektedir. Atık su için ihtiyaç duyulan oksijen, azot ve fosfor giderimi sağlamaktadır.
- Anaerobik sindirim: Atık sudaki organik maddelerin anaerobik ortamda uzaklaştırılması ve biyogaz üretimi yapılmaktadır. Daha küçük bir alanda arıtım yapılabilmektedir. Biyogaz üretimi yapılarak değerlendirilebilmektedir. Maliyeti düşüktür, düşük çamur atık üretimi olmaktadır.
Biyolojik Su Arıtma Nasıl Yapılır?
Sorunun cevabı incelendiğinde bu amaçla yapılmış tesislerde arıtmanın yapıldığı görülmektedir. Çok fazla atık suyu olan işletmeler, kentler, ilçeler de bu tesisler kurulmaktadır. Özellikle işletmelerin kullandıkları atık sular arıtılmadan doğaya salındığında geri dönüşümü olmayan sonuçlar ortaya çıkmaktadır.
İşletmelerin ya da kentlerin ihtiyaç duyması halinde bu tesisler atık su toplanma alanlarının olduğu yerlerde kurulmaktadır. Kurulacak tesisin özelliği kullanılacak olan yöntemin ne olduğu ise atık suyun özellikleri ve kirlilik derecesi tespit edilerek belirlenmektedir.
Biyolojik arıtma atık suyun özelliklerine bağlı olarak aerobik sistemle ya da anaerobik sistemle yapılmaktadır. Bu arıtım teknolojik tesislerde yapılmaktadır. Bundan dolayı biyolojik arıtmanın evlerde yapılması mümkün değildir. Büyük şehirlerin kendilerine ait biyolojik arıtma tesisleri olması gerekiyor. Bunun yanında fabrikaların, madenler ve ağır sanayi tesislerinin atık sularını doğaya bırakmadan arıtmaları gerekmektedir. Bu şekilde kullandıkları kimyasallardan suya karışan zararlı maddeleri ayrıştırarak insan sağlığına zarar vermesinin önüne geçilebilmektedir.
Biyolojik Arıtmanın Amacı Nedir?
Biyolojik arıtma ile atık suyun içinde bulunan fiziksel ve kimyasal proseslerle ortadan kaldırılamayan organik maddelerin besin ve enerji kaynağı şeklinde kullanılarak mikroorganizmalar tarafından sudan uzaklaştırılması sağlanır. Günden güne nüfusu artan dünyada temiz suya duyulan ihtiyaç da artmaya devam etmektedir.
Sanayi devrimi ile kurulan fabrikalarda ortaya çıkan atık suların doğaya verdikleri zararlar artık gözle görülmektedir. Bundan dolayı tüm dünyada fabrikaların atık sularını arıtarak doğaya salmaları istenmektedir. Bu anlamda kanunlar getirilmektedir. Endüstriyel atıkların öncelikle arıtılmadan evsel atık sulara karıştırılması da doğru değildir.
Biyolojik arıtmanın amaçları arasında atık suyun içinde bulunan kirletici maddelerin bilimsel yöntemler kullanılarak çökertilmesidir. Atık suda çökelmeyen kolloidal katıların pıhtılaşarak giderilmesi temel amaçlardan biridir. Bu şekilde organik maddeler kararlı hale getirilmektedir. Evsel atıklarda bulunan azot ve fosfor gibi maddeler arıtma sırasında yapacağımız biyolojik arıtım ile giderilecektir. Özellikle atık suların tarımda sulama için kullanılacak olması halinde azot ve fosforun arıtılması önem taşımaktadır.
Endüstriyel atık sularda ise daha çok inorganik ve organik atıklar bulunmaktadır. Suyun arıtılması sırasında bu maddelerden kurtulması önemlidir. Gelecek nesillere yaşanabilir bir dünya ve tükenmemiş kaynaklar sunabilmek adına biyolojik arıtma çok önemlidir.
