Yüzme havuzları özellikle yaz aylarında serinleme, dinlenme ve eğlenme arzusunda olanları kendisine çeker. Ancak hijyen kurallarına uyulmaması ve suyun yeteri düzeyde dezenfekte edilmemesi çeşitli sağlık sorunlarına yol açabilir. Bu sebeple suda biriken toz, kir ve mikroorganizma gibi her türlü yabancı maddenin arındırılması gerekir. Özellikle havuz suyu içerisinde kullanılan kimyasalların dezenfeksiyon kalitesi sağlık açısından ayrı bir önem taşır. Bu nedenle dezenfeksiyon kimyasalları ve yöntemi seçerken hassasiyet gösterilmelidir. Bu yazımızda “havuz suyu dezenfeksiyonu nedir?”, hangi ilaçların kullanıldığı ve nasıl dezenfekte edildiğine dair bilgiler mevcuttur.
Havuz Suyu Dezenfektanı Nedir?
Havuz suyuna girdiğiniz zaman vücudunuzdaki birçok inorganik ve organik mikroorganizma suya temas eder. Aynı zamanda sabun, kozmetik ürün ve güneş yağ atıkları da suya transfer olur. Özellikle açık yüzme havuzları, hava ve çevrenin olumsuz etkilerine maruz kalır. Bu da havuz içerisinde birtakım olumsuzluklarla kendini gösterir. Örneğin yosunlaşma en sık görülen olumsuzluktur. Bunun yanı sıra sudaki virüs ve bakterilerin öldürülmesi, her türlü kirliliğin giderilmesi gerekir. Ayrıca askıdaki algleri yok etmek ve partikülleri çökeltmek önemlidir. Özetle havuzu sağlıklı bir şekilde kullanmak ve %100 verim almak için de suyunun temizliğine çok dikkat edilmelidir.
Havuzun suyu kontrol altında tutulmazsa, insan sağlığını tehdit eden ve çeşitli rahatsızlıklara yol açan bir su birikintisine dönüşür. Dolayısıyla havuzları tüm bu olumsuz etmenlerden korumak için birtakım işlemler yapılmalıdır. Havuz suyu içerisinde bulunabilecek insan sağlığına zararlı virüs, bakteri ve diğer mikro organizmaların arındırılmasına havuz suyu dezenfeksiyonu denir. Genel anlamda havuzlarda kullanarak suyun hijyenik ve temiz yapıda olmasını sağlayan organik ve kimyasal maddelere ise havuz dezenfektanı adı verilir.
Bu maddeler, sudaki zararlı partikülleri sürekli ve hızlı bir şekilde yok eder özelliktedir. Ancak burada çok hassas bir nokta vardır. Dezenfektan maddelerinin insan sağlığını da olumsuz yönde etkileyen kimyasal maddeler olmaması gerekir. Bu nedenle sağlığı doğrudan etkilemeyen, etkili ve doğru ürünlerden oluşan havuz dezenfektanları kullanılmalıdır. Aksi takdirse havuz temizliği yapalım derken, sağlık açısından risk teşkil eden bir durum ortaya çıkartabilirsiniz. Kim böyle bir riski almak ister ki? Elbette kimse.
Yüzme Havuzuna Hangi İlaçlar Kullanılır?
Yüzme havuzları görünüm açısından berrak ve temiz, biyolojik olarak da zararlı mikroorganizmalar barındırmamalıdır. Yani kısacası içme suyu niteliğinde olması gerekir. İçerisinde çevresel faktörlerden veya insanlardan kaynaklanan çeşitli kirlilikler olur. Özellikle de mantar ve bakteri gibi mikroorganizmaların ideal yaşam ortamlarıdır.
Organizmaların bir kısmı hastalıklara davetiye çıkartır. Bir kısmı ise zararsız olmalarına rağmen çok fazla üremeleri durumunda ince tortular oluşturarak su bulanıklığına yol açabilmektedir. Havuzdaki tüm bu olumsuz koşulların önlenmesinde farklı dezenfektanlar kullanılır. Kışlık, yazlık ve sürekli olarak dezenfektanlar üçe ayrılmaktadır. Bunlar:
- Kışın suyun dezenfekte edilmesi: Kışın uygulanan dezenfektan maddeleri, havuzun suyu boşaltılmadan kullanılır. Özellikle havuz kaplamaların kireç tutmaması ve herhangi bir zarara uğramaması için üzerinde belirtilen şekilde uygulanmasına özen gösterin.
- Yazın suyun dezenfekte edilmesi: Yazın kullanılan dezenfektanlarda ilk olarak suyun pH değerleri ölçülür. Ardından belirlenen değerlerin eksik ve fazlalığına göre kimyasal dezenfektanlar sıvı veya granül halde suyu eklenir.
- Suyun sürekli dezenfekte edilmesi: Devamlı kullanılan dezenfektan maddeler genellikle yosunlaşmayı engellenmesi için kullanılır. Bu amaçla haftalık ve aylık olarak suya eklenmektedir.
Dolayısıyla bu kirliliklerin mekanik ve kimyasal yöntemler ile yok edilerek insan sağlığına zarar vermeyen seviyelere düşürülmesi gerekir. Bununla birlikte havuz suyu dezenfeksiyonu için sıklıkla kullanılan kimyasallar şu şekildedir:
pH Dengeleyiciler
pH seviyelerini düşürmek veya yükseltmek için kullanılan havuz suyu dezenfeksiyonudur. Genellikle suların pH’ı yükselir ve bu ürünler sayesinde pH değerini dengelersiniz. Sıklıkla sülfirik asit, hidroklorik asit, sodyum hidrojen sülfat ve sodyum bisülfat kimyasalları pH düşürücü olarak kullanılmaktadır. pH değerini yükseltmek için ise sodyum hidroksit, sodyum karbonat ve granül veya tablet halinde klordioksit’tir.
Havuz suyu dezenfeksiyonu için kullanılan klordioksit, granül veya tablet şeklinde kullanılmaktadır. Granül yaygın olarak %60- %90’lık aktif klor oranlarında uygulanmaktadır. Bu madde su içerisindeki virüs, mantar ve bakterilere karşı organik kirlilikleri parçalayarak yok etmektedir. Tablet klordioksit ise yavaş yavaş çözünür ve aktif klor bazlıdır. Devamlı klorlama yapılan bir kimyasaldır. Granül veya tablet klordioksitin yanı sıra ayrıca sıvı bazlı da kullanılmaktadır. Örneğin Chemya klordioksit, mikroorganizmaları tamamen temizleyen bir dezenfektandır. Mikrop, virüs ve bakterileri yok etmesinin yanı sıra su bulunan çeşitli ortamlar içinde etkili olur. Dolayısıyla rahatlıkla kullanılabilirsiniz. Aynı zamanda suda çok hızlı çözünen bu kimyasal suyun pH değerini de etkilemez.
Yosun Gidericiler
Sıvı olan yosun gidericiler, havuza dökülerek uygulanır. Bu kimyasal sayesinde suda yosun oluşumu engellenebilmektedir. Dolayısıyla havuz suyunun kalitesini hem görsel hem de sağlık açısından yükseltmektedir.
Sıvı Toplayıcısı ve Çöktürücüler
Bu kimyasallar havuz içerisindeki oluşan küçük birikintileri bir araya toplar. Daha sonra da kum filtresine gönderir. Böylelikle temizlenen havuz suyu çok daha temiz ve berrak bir görünüme kavuşur. Bu kimyasallara örnek olarak poli dialil amonyum klorür, alüminyum sülfat ve polialüminyum klorürü gösterebiliriz.
Tüm havuz suyu dezenfeksiyonu için uygulanan dezenfektanlar rahatsızlıkların kaynağı olan etkenlerin tamamen ortadan kaldırılması için mutlaka kullanılmalıdır. Ancak klor gibi su kimyasallarının çoğu sağılığa zararlıdır. Bu sebeple sulardaki kimyasal dengesi çok önemlidir.
Havuz Suyu Nasıl Dezenfekte Edilir?
Periyodik olarak yapılması gereken havuz suyu dezenfeksiyonu için kimyasal dezenfektanların kullanılması gerekir. Temizliği ve düzenli bakımı yapılmayan havuzlardan tabi ki de hastalık kapmak çok kolaydır. Bunun yanında havuz temizliği belirli periyotlarda yapıldığında havuz keyfi iç rahatlatan bir hijyene ve sağlıklı bir ortama dönüşür. Ayrıca havuzda oluşabilecek kalıcı sorunlardan da kaçınabilirsiniz. İşte bu açıdan doğru bir adım atmak isteyenler “havuz suyu nasıl dezenfekte edilir?” sorusunun cevabı için bir araştırmaya girmektedir.
Yüzme havuzları genellikle bahar ve yaz aylarında yani en sık kullanıldığı dönemlerde yapılmaktadır. Haftalık olarak pH ölçümü gerçekleştirilmektedir. Bu değerlere göre dezenfektan maddelerin kullanım aralıkları tespit edilmektedir. Belirlenen bu süre zarfında havuz suyu en fazla 2 haftada bir tamamen boşaltılarak havuzda kimyasal dezenfektanlar kullanılmalıdır.
Her havuz suyu dezenfeksiyonu için bekleme süresi, içerdiği maddeler, kullanım sıklığı ve dozaj farklıdır. Dolayısıyla koruma eldiveni takarak üzerlerinde yazdığı ve belirlenen şekilde uygulanmalıdır. Özellikle de üzerlerinde yazan bekleme sürelerinin dikkate alınması çok önemlidir. Şayet kimyasallar insan sağlığını tehdit eden etmenler içeriyorsa, bilinçsiz bir şekilde kullanmaktan kaçınılmalıdır. Bunun yanı sıra su dezenfeksiyonu yapıldıktan sonra havuzların belirli bir zaman diliminde kullanılmaması gerekir.
Klordioksit Havuz Suyunu Nasıl Temizler?
Havuz suyu dezenfeksiyonu için ana uygulamalardan biri olan klordioksit, yeterli biyosidal yeteneklere sahiptir. Havuz temizliğinin yanı sıra günümüzde farklı endüstriyel alanlarda kullanılmaktadır. Örneğin kanalizasyon suyu, tarım, soğutma kulesi, tıbbi ekipman gaz sterilizasyonu, gıda üretim ve arıtma gibi.
Yüzme havuzlarının dezenfeksiyonunu sağlayan klordioksit, su içerisinde kansorejen yan ürün oluşturmaz. Ayrıca herhangi bir tepkimeye de girmez. Bunun yanı sıra sudaki rahatsız eden kötü kokuları ortadan kaldırır.
Oksidasyon yoluyla dezenfekte eden klordioksit, kolaylıkla çözülür olması nedeniyle bakteri ve kirli katmanlarına nüfuz etmektedir. Ayrıca yosun, virüs ve bakterilerin çoğalmasını önlemektedir. Dolayısıyla klordioksit mikroorganizmalar için oldukça güçlü bir dezenfektandır. Dezenfektanın havuz suyuna gereken miktarı, öncelikle tespit edilmesi gerekir.
Bunun yanı sıra dozlanan miktar; sıcaklık, pH, temas süresi ve suda mevcut olan kirlilik oranına bağlıdır. Ancak genellikle düşük dozlarda kullanıldığında dahi havuzların dezenfeksiyonunu sağlar. Bununla birlikte havuz suyu dezenfeksiyonu için kullanılan klordioksit sayesinde pompa, boru ve tanklarındaki yosunları temizler. Böylelikle diğer yosun giderici kimyasalların kullanımı da ortadan kalkarken aynı zamanda bakım ve malzeme masraflarını minimize etmiş olur.
Klordioksit çok etkili bir mikrop, virüs ve bakteri öldürücüdür. Bu özelliğiyle suyun dezenfekte edilmesinde oldukça etkilidir. Üstelik koku içermediğinden dolayı herhangi bir rahatsızlık da vermez. Genel olarak en etkili, en güvenli biyosit ve sterilize ajanlardan biri olmasıyla yaygın bir şekilde kullanılmaktadır. Aynı zamanda sert ve yumuşak sularda çok geniş pH aralığında etkili olduğu kanıtlanmıştır. Bunun yanı sıra diğer su dezenfektanlarıyla reaksiyona girmez.
Filtrelerden geçen çok ufak partiküller ve bazı etmenlerden kaynaklanan mikroorganizmalar zaman içerisinde havuz suyunda birikir. Sonucunda da hem suyun görünümünde kirliliğe ve berraklığını yitirmesine hem de istenmeyen rahatsızlıklara yol açar. Chemya klordioksit kullanımı ile bu sorunlardan rahatlıkla kurtulabilirsiniz.
