Dezenfeksiyon, özellikle gıda üretimi yapan işletmeler için en önemli kuraldır. Bu durum, seralar, soğuk hava depoları, çiftlikler, kültür balıkçılığı ve mantar üretiminde de ilk sırada yer alıyor. Ürünün verimli ve sağlıklı hasat edilmesini sağladığı gibi aynı zamanda sağlıklı ürünler yetiştirilmesine de olanak sağlıyor. Sağlık söz konusu olduğunda ürünün kimyasal kalıntı bırakmaması en önemli kuraldır. Çünkü bu, pazarlama ve satış aşamasındaki en dikkat edilen bölümdür. Besinler üzerinde kimyasal kalıntılar bulunması, ürünün piyasadan toplatılmasına, gümrük kapılarından geri dönmesine neden olabiliyor. Bu nedenle özellikle sera ve kültür odası gibi kapalı alanlarda üretilen ürünlerinin dezenfeksiyonunu doğal yollarla sağlamak gerekiyor. Üretim ortamının sıcaklığı ve nemi nedeniyle bakteri oluşumuna olanak tanıyan kültür mantarı üretiminde de dezenfeksiyon ilk kuraldır. Burada tüm kimyasallardan kurtulup, dezenfeksiyonu en sağlıklı şekilde sağlamanın yolu da mantar üretiminde klordioksit kullanımı ile mümkündür.
Klordioksit Nedir?
Doğal yollardan elde edilen klor, 200 yılı aşkın bir süredir en etkili dezenfektan olarak kullanılıyor. Tıp alanında önemli kullanımı bulunan klordioksit, son 50 yıldan bu yana da gıda endüstrisinin vazgeçemediği bileşenlerdendir. Bu bileşen, özellikle şehir şebeke sularının dezenfekte edilmesinde kullanılıyor. Bu yönüyle, insan hayatının vazgeçilmezlerinden biridir. Ayrıca özellikle et ve sebze üretilen gıda tesislerinde sıklıkla kullanılarak, güvenli gıdaya ulaşmaya olanak sağlıyor. Bu bağlamda mantar üretiminde klordioksit kullanımı da son dönemde tercih edilen bir yöntem halini almıştır.
Mantar Üretiminde Klordioksit Kullanımı Neden Önemlidir?
Kültür mantarı, barındırdığı yüksek protein değeriyle dünyanın her yerindeki sofraların değişmeyen yiyeceklerinden biridir. Gıdaya olan talebin artması, güvenli gıdaya ulaşma yolunda da önemli gelişmeler sağlamıştır. Bunlardan biri de kültür tarımıdır. Canlının istediği ortamın yapay olarak oluşturulmasıyla herkese yetebilen miktarda üretimler mümkün olmuştur. Fakat ürünün sağlıklı ve güvenli olabilmesi, üretim aşamalarının bakteri ve mikroplardan arındırılmasıyla mümkündür. Bunun yolu da dezenfeksiyondan geçiyor. Özellikle mantar üretiminde klordioksit kullanımı bu konuda üreticinin elini fazlasıyla güçlendiriyor.
Mantar gibi hassas bir yapının sterilize edilen toprakta büyümesi, üretim aşamasında patojenlere maruz kalmaması son derece önemlidir. Bu aşamada klordioksit devreye giriyor. Sporların, üretim sandıklarına (torf) yerleştirilmeden önce sıkı bir dezenfeksiyondan geçmesini sağlıyor. Torfta bulunan patojenleri öldürüp yararlı bakterilerin yaşamasına olanak sağlıyor. Bileşim, bitkilerde görülen ipliksi bakteriler (fungal hastalıklar) ve viral (bulaşıcı) hastalıklara karşı son derece etkili. Üretim aşamasında dönemler halinde devam eden dezenfeksiyon sayesinde mükemmel ürüne kavuşmak mümkün oluyor.
Mantar Üretiminde Klordioksit Kullanımı Nasıl Yapılır?
Mantar üretimi, nem ve sıcaklığın belli bir düzeyde sabit kalmasıyla mümkün oluyor. Fakat bu orandaki sıcaklık ve nem, sadece mantarın değil başka organizmaların da istediği bir ortamı oluşturuyor. Bu aşamada istenilen ve istenilmeyen organizmaları birbirinden ayırmak gerekiyor. Mantar üretimi sırasında dezenfeksiyonu sağlayabilen çok sayıda kimyasal zaten var. Fakat bu kullanım, sağlıklı ve güvenli ürüne ulaşmayı da sağlıyor mu?
İşte burada ustalık ve tüketici sağlığına verilen önem devreye giriyor. Mantar üretiminde klordioksit kullanımı güvenli ve sağlıklı besine ulaşmanın önündeki engelleri bir bir kaldırıyor. Klordioksit, sıvı ve toz halde bulunabiliyor. Miligramla ölçülebilen miktarların tonlarca suya karıştırılmasıyla son derece bereketli bir yardımcı elemana dönüşüyor. Mantar üreticileri şu adımları izleyerek son derece steril ve verimli ürünlere ulaşabiliyor:
- Klordioksit bileşimini, üzerinde belirtilen miktarda suya karıştırılmaktadır.
- Elde edilen karışım ile sporların ekileceği torfu hiç kuru yer kalmayacak şekilde hamur haline getirilmektedir.
- Hamur halindeki torfu dinlenmeye bırakılmaktadır.
- Kullanım kıvamına geldikten sonra spor yerleşimi yapılmaktadır.
- Kullanımı, sisleme şeklinde uygulanmaktadır.
Üretim Odalarında Klordioksit Kullanımı
Dezenfeksiyon, sadece ürünün yetişeceği kasanın, tablanın ya da torfu ilgilendiren bir durum değildir. Ayrıca üretim sahalarının da aynı hijyene sahip olması gereklidir. Üretime başlamadan önce sahanın tamamen klordioksit ile dezenfekte edilmesi önemlidir. Mantar üretiminde klordioksit kullanımı ile üretimin başlangıcında değil, üretim sırasında da hijyeni sağlamak mümkündür. Klordioksit ile hazırlanan dezenfektan suyu, odaya her girişte uygulanmalıdır. Bunun için sisleme tünelleri ve ayakkabı tabanlarını dezenfekte eden tablalar kullanılması gereklidir. Ayrıca üretim sırasında kullanılan alet edevat ve giysilerin de dezenfekte edilmesi önem taşıyor. Çünkü zararlı patojenlerin üretim sahasına insan eliyle girmesi sıklıkla karşılaşılan bir durumdur. Fakat bunlardan kurtulmak, doğru dezenfeksiyonla mümkündür.
Mantar Üretiminde Klordioksit Kullanımı Hangi Hastalıkları Önlüyor?
Yukarıda da bahsedildiği gibi kültür mantarı üretim sahaları birçok bakterinin oluşumuna olanak sağlıyor. Özellikle kültür mantarı üreticileri bazı hastalıklarla baş etmekte hayli zorlanıyor. Bu hastalıkların başında da şunlar geliyor:
- Küf
- Tümör hastalıkları
- Beyaz ve kahverengi alçı
- Kuru ve yaş kabarcık
- Beyaz örümcek ağı
Dünyanın her yerinde yapılan uygulamalar göstermiştir ki mantar üretiminde klordioksit kullanımı istenmeyen hastalıkların oluşmasında yüzde 99’dan fazla başarı sağlamıştır.
Klordioksit, Hangi Üretim Sahalarında Kullanılıyor?
Dünya nüfusuna paralel olarak artan gıda ihtiyacının karşılanması, yeni üretim tekniklerinin gelişmesini sağladı. Özellikle kapalı alanlarda yapay olarak oluşturulan alanlar, her türlü besine ulaşmayı olanaklı kıldı. Fakat bu gelişim, beraberinde yeni sorunlar ve hastalıkları da getirdi. Üretimin güvenli ve verimli olabilmesi için tüm bileşenlerin doğru uygulanması çok önemli.
Özellikle sera gibi kapalı alanlar, tavuk ve büyükbaş hayvan çiftlikleri, kültür mantarı ile balıkçılığı ya da yeni gelişen ışık altında üretim sahalarında dezenfeksiyon birinci kural. Kimyasallar kullanarak bu olumsuzluklardan kurtulmak mümkün. Fakat bilinçsiz kimyasal kullanımı hem üretimi hem gıda güvenliğini hem de pazarlamayı tehdit ediyor. Son derece güvenli olan klordioksit ile bu kaygılardan kurtulmak mümkün. Özellikle mantar üretiminde klordioksit kullanımı istenilen sonuca ulaşmak için en elverişli yoldur.
